PENDAHULUAN
Malaysia merupakan
sebuah negara yang mempunyai penduduk berbilang kaum dan masyarakat yang
majmuk. Hal ini wujud impak daripada zaman penjajahan British yang telah campurtangan
dan membawa masuk bangsa lain seperti Cina dan India ke Tanah Melayu bagi
melakukan aktiviti ekonomi seperti menjadi perniaga dan penoreh bagi
meningkatkan keuntungan mereka. Sebelum kedatangan penjajah, masyarakat
tempatan sudah mempunyai sistem pendidikan yang tersendiri iaitu sistem pendidikan
bersifat tidak formal dimana mereka belajar tentang ilmu agama.
Namun, selepas
kedatangan British, sistem pendidikan di Tanah Melayu mula berubah. Sebelum
Perang Dunia Ke-2, terdapat empat sistem persekolahan di zaman British iaitu
sekolah Melayu, Cina, Tamil dan Inggeris yang mempunyai ciri-ciri tertentu dan
lebih mencerminkan unsur-unsur perkauman. Ibu-bapa menghantar anak-anak mereka
untuk mendapatkan pendidikan di sekolah yang menggunakan bahasa ibunda
masing-masing. Sukatan pelajaran dan kurikulum yang digunakan juga tidak
seragam dan berbeza.
British juga
mengasingkan penubuhan sekolah mengikut kawasan penempatan kaum masing-masing seperti
sekolah Inggeris tertumpu di kawasan bandar, sekolah Melayu di kawasan luar
bandar, sekolah Cina di bandar pelabuhan dan kawasan perlombongan manakala
sekolah aliran Tamil di ladang-ladang getah. Tujuan utama pendidikan pada masa
itu hanya untuk memberi pendidikan setakat pendidikan yang paling rendah dan tidak
mementingkan perpaduan masyarakat. Oleh yang demikian, sistem pendidikan pada
ketika itu di kenali sebagai Sekolah
Vernakular.
ISU-ISU POLARISASI KAUM
Isu polarisasi kaum ini tidak asing
lagi di Malaysia dan sering dibicarakan sama ada di alam maya mahupun media
massa. Perbezaan latar belakang, budaya, agama mahupun adat resam yang terdapat
dalam setiap kaum menjadi masalah dalam melaksanakan sistem pendidikan yang
setara di seluruh Malaysia. Sesetengah orang mungkin bersetuju terhadap sesuatu
perkara tetapi sesetengah kaum pula tidak bersetuju mungkin kerana ada
sesetengah perkara yang bertentangan dengan norma hidup mereka. Demikian
perkara ini boleh mencetuskan pergaduhan dan perselisihan pendapat diantara
kedua-dua pihak.
Polarisasi
kaum boleh menjadi satu penyakit yang berbahaya kepada masyarakat sekiranya
masalah ini tidak dibendung. Insiden yang buruk dan negatif boleh tercetus
dimana-mana sahaja sekiranya masing-masing bersikap “close minded” dan hanya
pentingkan diri sendiri. Sebagai rakyat Malaysia yang terkenal dengan pelbagai
kaum, kita hendaklah sama-sama bersatu dalam memajukan Malaysia. Peribahasa ada
mengatakan ‘melentur rebung biarlah dari rebungnya’. Oleh itu, perpaduan kaum hendaklah di pupuk dari awal melalui
pendidikan sejak mereka masih kecil lagi. Kanak-kanak seharusnya dibiasakan
bergaul dengan kaum yang lain untuk membentuk sahsiah dan personaliti mereka
agar tidak kejutan budaya dengan tidak mempunyai sebarang pemikiran negative
terhadap kaum yang lain
Kepelbagaian
kaum, cara pemikiran dan budaya yang berbeza seperti Melayu, India, Cina,
Bumiputra Sabah dan Sarawak yang ada di Malaysia menjadi sebab mengapa timbulnya
beberapa isu dalam melaksanakan sistem pendidikan yang setara di seluruh
Malaysia.
Antara isu-isu polarisasi kaum di
Malaysia yang pertama ialah, aliran sistem
pendidikan dan sekolah-sekolah yang berbeza (sekolah vernakular) bakal melahirkan
warganegara yang akan mencetus kepada ideology dan fahaman yang berbeza. Akar pemikiran
daripada budaya asal akan memberi kesan dari pelbagai aspek dan menjadi lebih
kukuh dan tebal sentimen perkaumannya melalui penyebaran dalam sistem
pendidikan. Oleh itu, beberapa dasar pendidikan telah diperkenalkan iaitu
Penyata Rahman Talib (1956), Penyata Razak (1960) dan Laporan Kabinet (1970).
Kedua-dua penyata, iaitu Rahman Talib dan Razak mengemukakan sistem pendidikan
ke arah membentuk pembangunan bangsa Malaysia yang selaras dengan wawasan
kebangsaan.
Sebagai contoh, sejak
perkembangan perusahan getah dari permulaan abad ke 20, pihak British
memerlukan tenaga kerja yang tetap. Jadi sejak 1905, sekolah-sekolah Tamil
disediakan di estet-estet agar tenaga buruh bagi estet getah terjamin. Justeru
itu, pihak British mendapat tenaga kerja yang tetap dan murah. Oleh kerana
sekolah Tamil pada masa itu serba kekurangan dari pelbagai segi kemudahan dan
tenaga pengajar, peluang bagi kaum India yang berkerja di estet untuk mendapat
pekerjaan lain amat terbatas. Pendidikan Cina juga dikuasai oleh pihak penjajah
bagi tujuan memenuhi keperluan tenaga kerja mereka. Dengan perkembangan ekonomi
di Semenanjung Malaysia pada awal kurun ke 20, sekolah-sekolah Cina juga turut
berkembang. Sekolah-sekolah Cina dipengaruhi oleh fahaman Cina yang
mengagung-agungkan pendidikan dan budaya Cina tradisional.
Sikap memandang rendah terhadap
nilai dan budaya pendidikan Melayu mendorongkan kaum lain, termasuk sebilangan
elit Melayu itu sendiri menyokong kuat kewujudan institusi pendidikan swasta
yang menggunakan bahasa Inggeris dalam sistem dan kurikulum pendidikan yang
dirangka oleh pihak British. Tambahan lagi, pendidikan selepas pra-merdeka
masih dicengkam kuat oleh bibit perpecahan dan pengasingan kaum dengan wujudnya
sekolah berasaskan kepada kepentingan budaya etnik dan bertunjangkan kepada
negara-negara asal kaum pendatang khususnya dari Benua India dan Tanah Besar
Cina. Tidak kurang pentingnya pengaruh budaya daripada Timur Tengah dan Arab
juga membawa bibit perpecahan di kalangan masyarakat Melayu dengan wujudnya
aliran pendidikan Arab di samping dua aliran lain iaitu Melayu dan Inggeris.
Pendidikan dan setiap persekolahan masing-masing menanamkan ideologi politik dan
sosial yang berbeza yang menjadikan masalah polarisasi begitu meruncing. Dengan
ini, pihak pemerintah British pada masa itu telah berjaya memisahkan rakyat
mengikut kaum atau etnik masing-masing. Jelaslah bahawa akibat daripada
pengenalan kaum dengan peranan sosio-ekonomi pada zaman penjajahan British
merupakan masalah besar di Malaysia pada masa kini dari pelbagai isu
termasuklah pendidikan.
LANGKAH-LANGKAH
Oleh itu, langkah-langkah yang boleh diambil untuk membendungnya ialah dengan cara menubuhkan sekolah jenis kebangsaan dan menghapuskan sekolah vernakular.
Tambahan lagi, sekolah kebangsaan dapat menghimpunkan ramai pelajar yang
terdiri daripada pelbagai kaum dan budaya dibawah satu bumbung yang sama.
Mereka juga boleh memiliki guru yang sama, mempunyai sukatan pelajaran yang
sama dan menerima ilmu yang sama meskipun mereka mempunyai bangsa yang berbeza.
Interaksi antara mereka juga berlaku dan mereka boleh saling belajar dan
mengenali budaya sesuatu kaum yang lain. Hal ini sangat penting dan perpaduan
kaum hendaklah diterapkan dalam minda dan diri anak-anak sejak bangku sekolah
lagi kerana ‘anak-anak ibarat kain putih, kitalah yang harus mencorakkanya daripada
awal’
Program Rancangan Integrasi Murid Untuk
Perpaduan (RIMUP) juga diwujudkan oleh Kementerian Pelajaran Malaysia bagi
memupuk kerjasama antara pelajar tanpa mengira kaum menerusi pelbagai kegiatan
dan aktiviti yang dianjurkan oleh pihak sekolah. Mereka akan bersatu dan
bekerjasama bagi mengharungi cabaran bagi sesuatu aktiviti tersebut. Sesetengah
kelompok juga akan bersorak dan memberi semangat untuk ahli kumpulan mereka
yang lain. Contohnya, sewaktu hari sukan. Kaum Cina pasti akan menyorak untuk
kaum Melayu dari rumah sukan yang sama bagi menyokong rakan mereka agar
memenangani acara tersebut. Kejadian ini secara tidak langsung akan memupuk
perpaduan antara mereka dan budaya saling memberi sokongan antara satu sama
lain dapat diamalkan tanpa mengira kaum.
KESIMPULAN
Secara
tuntasnya, saya akui kepelbagaian kaum memberi banyak dampak dan maslahat
kepada setiap kaum. Namun, semua itu merupakan lumrah hidup di dunia ini kerana
setiap yang berlaku pasti ada baik buruknya, hitam dan putihnya. Saya akui bahawa
polarisasi kaum di Malaysia kian membarah dan masalah perpaduan kaum masih
menjadi satu topik besar yang sering dibicarakan.
Namun, setiap
masalah ada jalan penyelesaiannya. Dalam masalah ini, semua pihak hendaklah
bersatu menggembleng tenaga dalam menangani isu ini kerana masalah ini
melibatkan bukan satu malah semua kaum yang ada di Malaysia. Perpaduan dan
keharmonian antara kaum haruslah menjadi sebahagian daripada budaya kita agar
hidup kita lebih aman dan damai. Tambahan lagi, pelancong atau warga asing
pasti akan melihat dan memberi pendapat yang positif tentang nilai dan budaya
kita. Mereka akan bangga dengan kita kerana masih boleh hidup dalam keadaan
aman dan tenteram meskipun mempunyai masyarakat yang majmuk.
Marilah kita
berpegang pada pepatah lama yang mengatakan ‘Bersatu kita teguh, bercerai kita
roboh’. Anasir luar yang jahat dengan tujuan untuk menganggu dan
mengancam keselamatan negara pasti akan dapat kita hadapi bersama-sama.
Pastinya kita tidak mahu zaman penjajahan dan sejarah berdarah seperti 13 Mei dan
baru-baru ini iaitu BERSIH 5.0 terulang kembali.
